Spis treści

Ginter Dzierżon, ks., prof. dr hab., Kierownik Katedry Historii, Teorii i Norm Ogólnych Prawa Kanonicznego na Wydziale Prawa Kanonicznego Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.

W zaprezentowanym opracowaniu podjęto namysł nad genezą, rozwojem oraz funkcjonowaniem instytucji uzupełnienia władzy (uprawnień) w kanonicznym porządku prawnym. W opinii Autora instytucja Ecclesia supplet jest tworem prawa pozytywnego. Wykazał, iż uzupełnienie brakującej wykonawczej władzy rządzenia (uprawnienia) nie następuje „mechanicznie” w każdym przypadku, który spełnia kryteria stanowione prawem, to znaczy, w wypadku powstania błędu powszechnego bądź wątpliwości pozytywnej i prawdopodobnej (kan. 144 KPK, kan. 994 i 995 KKKW). Wyraził pogląd, iż opowiedzenie się za „mechaniczną” (z natury rzeczy) aplikacją zasady godziłoby w racjonalność ustawy; świadczyłoby też o złym prawie. W jego opinii w aplikacji zasady istotnym jest także spełnienie kolejnego kryterium, jakim jest wymóg wypracowany już przez średniowieczną doktrynę: użyteczność dla wspólnoty Kościoła. Podkreślił, iż nieprzekraczalną granicą stosowania pryncypium są obszary prawa naturalnego oraz prawa Bożego pozytywnego.
Zdaniem Autora w celu aplikacji zasady Ecclessia supplet wystąpienie kryteriów przewidzianych w kan 144 KPK oraz kan. 994 KKKW, to znaczy blędu powszechnego oraz wątpliwości pozytywnej i prawdopodobnej powinno zostać zweryfikowane przez przełożonego bądź trybunał kościelny w wyniku dochodzenia, jeśli nieuprawniony autor aktu działał na forum zewnętrznym. Kierując się przyjętym trybem postępowania wynikającym z tradycji nie uznał tego za konieczne w odniesieniu do nieważnych działań podjętych w sferze wewnętrznej.